Vicífhoclóir:Leagan amach
![]() |
Tá an caighdeán seo dhá fhorbairt fós. / This standard is still under development. |
Struchtúr Leathanaigh / Page StructureCuir in Eagar
- International Conventions & Symbols {{-idir-}} {{-inter-}}
- Irish
- Scottish Gaelic
- Manx
- Other languages in alphabetical order of their Irish names
After that come:
- Categories
- Interwiki Links
Bíonn na leathanaigh dhá roinnt i míreanna teangacha:
- Gnásanna & Siombailí Idirnáisiúnta {{-idir-}}
- Gaeilge
- Gaeilge na hAlban (Gàidhlig)
- Gaeilge Mhanann
- Teangacha eile in ord aibitre de réir a n-ainmneacha Gaelacha
Ina dhiaidh sin cuirtear isteach:
- Catagóirí
- Naisc Idirvicí
An GhaeilgeCuir in Eagar
Don chuid is mó, leanfaidh na hiontrálacha an patrún seo ach gheobhaidh tú sonraí nach mbaineann leis an nGaeilge thíos sa mhír Teangacha eile.
Struchtúr bunúsach / Basic structureCuir in Eagar
- Vicipéid Link. (if an article exists!!) e.g. {{vicipéid|word}}
- Language. e.g. {{t|ga}}
- Pronunciation. {{-fuaim-}} / {{-phon-}}
- IPA. {{IPA}} template
- Audio.
- Etymology. {{-sanas-}} / {{-etym-}}
- Part of speech.
Order:- Word & Inflection.
- Definition. Numbered list of definitions (#)
- Variant forms. {{mal}} / {{var}}
Dialect & older spellings, alternate genders, etc. - Synonyms. All meanings {{synn}}
- Antonyms. All meanings {{ant}}
- See also. Unordered list of links (*)
- Translations. {{-aistr-}} / {{-trans-}}
- References. {{-tag-}} / {{-ref-}}
All entries should have the sections in bold.
Inflected forms (e.g. genitive singular of a noun) will have a shorter entry. See Inflected forms.
Languages other than Irish will have a shorter entry. See Other languages.
- Nasc Vicipéid. (má tá alt ann!!) m.sh. {{vicipéid|focal}}
- Teanga. m.sh. {{t|ga}}
- Fuaimniú. {{-fuaim-}}
- IPA. Teimpléad {{IPA}}
- Comhad Fuaime.
- Sanasaíocht. {{-sanas-}}
- Roinn cainte.
Ord:- Focal & Infhilleadh.
- Sainmhiniú. Liosta uimhrithe (#)
- Comhchiallaigh. Sainmhíniú ar leith {{comh}}
- Frithchiallaigh. Sainmhíniú ar leith {{frith}}
- Leaganacha malartacha. {{mal}}
Litrithe canúnacha nó sean-litrithe, inscneacha malartacha, srl. - Comhchiallaigh. Gach sainmhíniú {{comh}}
- Frithchiallaigh. Gach sainmhíniú {{frith}}
- Féach. Naisc i liosta gan ord (*)
- Aistriúcháin. {{-aistr-}}
- Tagairtí. {{-tag-}}
Ba cheart go mbeadh na míreanna i gcló trom i ngach iontráil.
Beidh iontráil níos giorra ann d’fhoirmeacha infhillte (m.sh. ginideach uatha ainmfhocail). Féach Foirmeacha infhillte.
Beidh iontráil níos giorra ann do theangacha eile. Féach Teangacha eile.
Fuaimniú / PronunciationCuir in Eagar
Teimpléad ceannteidil: {{-fuaim-}} / Header template: {{-phon-}}
Under construction!
Consain / ConsonantsCuir in Eagar
Litir | Leathan | Caol |
---|---|---|
b | bˠ | bʲ |
bh | w | vʲ |
c | k | c |
ch | x | ç |
d | d̪ˠ | dʲ |
dh | ɣ | j |
f | fˠ | fʲ |
g | g | ɟ |
gh | ɣ | j |
h | h | h |
l | l̪ˠ | lʲ |
m | mˠ | mʲ |
mh | w | vʲ |
Litir | Leathan | Caol |
---|---|---|
n | n̪ˠ | nʲ |
ng | ŋ | ɲ |
p | pˠ | pʲ |
ph | fˠ | fʲ |
r | ɾˠ | ɾʲ |
s | sˠ | ʃ |
sh | h | h |
t | t̪ˠ | tʲ |
th | h | h |
v | vˠ | vʲ |
x | ksˠ | cʃ |
z | z | z |
Consonant phonemes |
Labial | Coronal | Dorsal | Glottal | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bilabial | Labio- dental |
Labio- velar |
Dental | Alveolar | Post- alveolar |
Palatal | Velar | |||||||||||
Plosive | pˠ pʲ |
bˠ bʲ |
t̪ˠ |
d̪ˠ |
tʲ |
dʲ |
c |
ɟ |
k |
ɡ |
||||||||
Fricative/ Approximant |
fˠ fʲ |
vʲ |
w |
sˠ |
ʃ |
ç |
j |
x |
ɣ |
h | ||||||||
Nasal | mˠ mʲ |
n̪ˠ |
nʲ |
ɲ |
ŋ |
|||||||||||||
Tap | ɾˠ ɾʲ |
|||||||||||||||||
Lateral approximant |
l̪ˠ |
lʲ |
Gutaí / VowelsCuir in Eagar
Aonfhoghair Monophthongs | |
---|---|
Fada | Gearr |
iː | ɪ |
uː | ʊ |
eː | ɛ |
oː | ɔ |
aː / ɑː | a / æ / ɑ |
ə |
Défhoghair Diphthongs | |
---|---|
Fuaim | Sampla |
əi | leigheas /lʲəɪsˠ/ [lʲɛ̈ɪ̈sˠ] |
əu (au) | feabhas /fʲəusˠ/ [fʲɜ̟ʊsˠ] |
iə | ciall /ciəl̪ˠ/ |
uə | thuas /huəsˠ/ [huɐsˠ] buail /bˠuəlʲ/ [bˠuɪ̽lʲ] |
Sanasaíocht / EtymologyCuir in Eagar
Teimpléad ceannteidil: {{-sanas-}} / Header template: {{-etym-}}
- Write name of languages as bold links, e.g.
'''[[Ind-Eorpais]]'''
- Write roots or related words in italics, e.g.
''*wes-''
- Write meanings of words in quotation marks, e.g.
"fan, cónaigh"
- Scríobh ainmneacha teangacha mar naisc agus i gcló trom, m.sh.
'''[[Ind-Eorpais]]'''
- Scríobh fréamha nó focail ghaolmhara i gcló iodáileach, m.sh.
''*wes-''
- Scríobh bríonna na bhfocal i gcomharthaí athfhriotail, m.sh.
"fan, cónaigh"
{{-sanas-}} '''[[Nua-Ghaeilge Chlasaiceach]]''' ''a-bhus''; ón '''[[Sean-Ghaeilge]]''' ''i foss, i fos, i fus'' "i stad, i bhfanacht". Tháinig ''foss'' "stad, stop, cónaí" ón g'''[[Comh-Cheiltis]]''' ''*wos-to-'' (cf. '''[[Breatnais]]''' ''gwas'' "cónaí"); ón bhfréamh '''[[Ind-Eorpais|Ind-Eorpaise]]''' ''*wes-'' "fan, cónaigh". Gaolmhar leis an bhfocal '''[[Béarla]]''' ''[[was]]''.
Sanasaíocht
Nua-Ghaeilge Chlasaiceach a-bhus; ón Sean-Ghaeilge i foss, i fos, i fus "i stad, i bhfanacht". Tháinig foss "stad, stop, cónaí" ón gComh-Cheiltis *wos-to- (cf. Breatnais gwas "cónaí"); ón bhfréamh Ind-Eorpaise *wes- "fan, cónaigh". Gaolmhar leis an bhfocal Béarla was.
Ranna cainte / Parts of speechCuir in Eagar
Header template | Inflection templates | |
Noun |
{{-noun-}} | {{ainm 1}} / {{ainm 2}} / {{ainm 3}} / {{ainm 4}} / {{ainm 5}} / {{ainm nr}} |
Noun form |
{{-nounf-}} | |
Adjective |
{{-adj-}} | {{adj.}} |
Adjective form |
{{-adjf-}} | |
Adverb |
{{-adv-}} | |
Verb |
{{-verb-}} | {{verb}} |
Verb form |
{{-verbf-}} | |
Preposition |
{{-prep-}} | |
Interjection |
{{-int-}} | |
Teimpléad ceannteidil | Teimpléid infhillidh | |
Ainmfhocal |
{{-ainm-}} | {{ainm 1}} / {{ainm 2}} / {{ainm 3}} / {{ainm 4}} / {{ainm 5}} / {{ainm nr}} |
Foirm ainmfhocail |
{{-fainm-}} | |
Aidiacht |
{{-aid-}} | {{aid.}} |
Foirm aidiacht |
{{-faid-}} | |
Dobhriathar |
{{-dobh-}} | |
Briathar |
{{-briath-}} | {{briath}} |
Foirm bhriathair |
{{-fbriath-}} | |
Réamhfhocal |
{{-rfh-}} | |
Intriacht |
{{-int-}} | |
Focal & Infhilleadh / Word & InflectionCuir in Eagar
Sainmhiniú / DefinitionCuir in Eagar
Leaganacha malartacha / Variant formsCuir in Eagar
{{.mal}}
Sampla / Example
{{mal}} '''[[mada]]''', '''[[madadh]]'''
{{ainm 4|f|madraí}} # {{.mal|madra}}
Comhchiallaigh / SynonymsCuir in Eagar
{{comh}}
Samplaí / ExamplesCuir in Eagar
Comhchiallaigh a bhaineann le sainmhíniú ar leith / Synonyms for a particular meaningCuir in Eagar
{{ainm 3|f|buachalla|buachaillí}} # [[gasúr|Gasúr]]; fear óg gan phósadh. {{comh|garsún|gasúr}} {{frith|cailín}} # [[tréadaí|Tréadaí]] óg, [[aoire]] óg.<ul><li><!-- -->'''Buachaill bó,''' aoire bó. '''Buachaill caorach,''' aoire.<!-- --></li></ul> ...ar lean
buachaill, fir.³ (gu. buachalla, iol. buachaillí)
- Gasúr; fear óg gan phósadh.
Comhchiallaigh: garsún, gasúr.
Frithchiallaigh: cailín. - Tréadaí óg, aoire óg.
- Buachaill bó, aoire bó. Buachaill caorach, aoire.
- ...ar lean
Comhchiallaigh a bhaineann le gach sainmhíniú / Synonyms for all meaningsCuir in Eagar
{{ainm 4|f|gan}} # An ceathrú [[plainéad]] amach ón n[[grian]] a leanann [[fithis]] idir fithis an [[domhan|domhain]] agus fithis [[Iúpatar|Iúpatair]]. # [[dia|Dia]] Rómhánach an chogaidh, a ionannaítear leis an dia Gréagach [[Airéas]]. {{comh|Máirt|eang=:}}
Mars, fir.⁴ (gu. Mars)
Eang / IndentCuir in Eagar
eang=
parameterIs féidir eang eile a thabhairt do liosta na gcomhchiallach tríd an paraiméadar eang=
.
{{comh|Máirt|eang=10px}} {{comh|Máirt|eang=10%}} {{comh|Máirt|eang=10em}}
Frithchiallaigh / AntonymsCuir in Eagar
{{frith}}
Samplaí / Examples
Féach Comhchialliagh thuas.
Féach / See alsoCuir in Eagar
Sampla / Example
{{féach|bith}}.
Aistriúcháin / TranslationsCuir in Eagar
Teimpléad ceannteidil: {{-aistr-}} / Header template: {{-trans-}}
If there is only one translation for the word in a particular language, you only need use the {{trans}} template (see below), but if there are more translations (in the same language) you will need to use the {{trans2}} template as well.
Bain feidhm as na temipléid {{(}} agus {{)}} chun bosca a chur timpeall na n-aistriúchán. Má tá liosta fada aistriúchán ann, is féidir é a roinnt leis an teimpléad {{-}}. Cuir an bhrí áirithe den fhocal isteach mar pharaiméadar sa teimpléad {{(}}.
Má tá aistriúchán amháin ann don fhocal i dteaga áirithe, níl ort ach an teimpléad {{aistr}} a úsáid (féach thíos), ach má tá níos mó aistriúchán ann (sa teanga chéanna) beidh gá agat leis an teimpléad {{aistr2}} freisin.
Samplaí / ExamplesCuir in Eagar
{{-aistr-}} {{(|Éasca, saoráideach, pras, snoite, snasta.}} {{aistr|en|fluent}} {{aistr|fr|fluent}} {{aistr|de|fließend}} {{-}} {{aistr|nl|vloeiend}} {{aistr|ru|плавный}} {{)}}
{{-aistr-}} {{(||C}} {{aistr|cy|cath}} {{bain}} {{aistr|br|kazh}} {{fir}} {{aistr|kw|cath}} {{-|C}} {{aistr|gd|cat}} {{fir}} {{aistr|gv|kayt}} {{--}} {{aistr|en|cat}} {{aistr|ca|gat}} {{fir}} {{aistr|fr|chat}} {{fir}}, {{aistr2|fr|chatte}} {{bain}} {{aistr|de|Katze}} {{bain}} {{-}} {{aistr|is|köttur}} {{fir}} {{aistr|it|gatto}} {{fir}} {{aistr|oc|gat}} {{fir}} {{aistr|es|gato}} {{fir}} {{)}}
Tagairtí / ReferencesCuir in Eagar
Teimpléad ceannteidil: {{-tag-}} / Header template: {{-ref-}}
- Put an asterisk at the beginning of each line to make an unordered list.
- Alphabetical order of family name or title.
- Put links last in alphabetical order.
Cuir isteach liosta tagairtí a d’úsáideadh agus tú ag scríobh an iontráil.
- Cuir réiltín ag tús gach líne chun liosta neamhordaithe a chruthú.
- Ord aibítre de réir an sloinne nó an teidil.
- Cuir naisc idirlín ag bun an liosta in ord aibítre.
- Tomás de Bhaldraithe, English-Irish Dictionary, Oifig an tSoláthair, Baile Átha Cliath, 1959
- Niall Ó Dónaill, Foclóir Gaeilge-Béarla, Oifig an tSoláthair, Baile Átha Cliath, 1977
- An Foclóir Beag
- Geiriadur ar-lein (Foclóir Ollscoil na Breataine Bige)
- An Stòr-dàta Briathrachais Gàidhlig
{{-tag-}} *{{t:de}} *{{t:od}} *{{t:fb}} *{{t:geir}} *{{t:sdb}}
Foirmeacha infhillte / Inflected formsCuir in Eagar
- Language. e.g. {{-ga-}}
- Pronunciation. {{-fuaim-}} / {{-phon-}}
- IPA. {{IPA}} template
- Audio.
- Part of speech.
- Word. i.e. {{pn}}
- ‘Form of’ link.
The ‘form of’ templates state what the form is and link back to the main entry.
They start with a . (full stop / period) and are the same as the abbreviations used in the inflection templates, e.g. genitive singular appears in the inflection as gu. (ginideach uatha) so the ‘form of’ template is {{.gu}}.
- Teanga. m.sh. {{-ga-}}
- Fuaimniú. {{-fuaim-}}
- IPA. Teimpléad {{IPA}}
- Comhad Fuaime.
- Roinn cainte.
- Focal. .i. {{pn}}
- Nasc ‘foirm de’.
Insíonn na teimpléid ‘foirm de’ céard í an fhoirm seo agus cuireann siad isteach nasc don bhuniontráil.
Tosaíonn siad le . (ponc, lánstad) agus bíonn beagnach an cruth céanna acu agus na giorrúcháin sna teimpléid infhillte, m.sh. bíonn an ginideach uatha san infhilleadh mar gu. agus mar sin is {{.gu}} cruth an teimpléid ‘foirm de’.
Sampla / Example
sráid, bain.² (gu. sráide, iol. sráideanna)
{{-ga-}} {{-fuaim-}} *IPA: {{IPA|/sˠɾˠɑːdʲə/}} {{-ainm-|ga}} {{pn}} # {{.gu|sráid}}
sráide
- Ginideach uatha de sráid.
{{-ga-}} {{-fuaim-}} *IPA: {{IPA|/sˠɾˠɑːdʲən̪ˠə/}} {{-ainm-|ga}} {{pn}} # {{.iol|sráid}}
sráideanna
- Iolra de sráid.
Teangacha eile / Other languagesCuir in Eagar
- Language. e.g. {{-ga-}}
- Pronunciation. {{-fuaim-}} / {{-phon-}}
- IPA. {{IPA}} template
- Audio.
- Etymology. {{-sanas-}} / {{-etym-}}
- Part of speech.
- Word & Inflection.
- Definition. Numbered list of definitions (#)
- Variant forms. {{mal}} / {{var}}
Dialect & older spellings, alternate genders, etc. - See also. Unordered list of links (*)
- References. {{-tag-}} / {{-ref-}}
All entries should have the sections in bold.
- Teanga. m.sh. {{-ga-}}
- Fuaimniú. {{-fuaim-}}
- IPA. Teimpléad {{IPA}}
- Comhad Fuaime.
- Sanasaíocht. {{-sanas-}}
- Roinn cainte.
- Focal & Infhilleadh.
- Sainmhiniú. Liosta uimhrithe (#)
- Leaganacha malartacha. {{mal}}
Litrithe canúnacha nó sean-litrithe, inscneacha malartacha, srl. - Féach. Naisc i liosta gan ord (*)
- Tagairtí. {{-tag-}}
Ba cheart go mbeadh na míreanna i gcló trom i ngach iontráil.
Sampla / ExampleCuir in Eagar
{{-fr-}} {{-fuaim-}} *IPA: {{IPA|['ʁy]}} {{-ainm-|fr}} {{pn}} {{bain}} # [[sráid|Sráid]].